Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1, συνήθως, εκδηλώνεται στην παιδική ηλικία και ευθύνεται για το 5%, περίπου, των περιπτώσεων διαβήτη. Η νόσος καταστρέφει τα κύτταρα του παγκρέατος, που ονομάζονται β-κύτταρα και παράγουν ινσουλίνη, γι’ αυτό τα άτομα αυτά λαμβάνουν ινσουλίνη με τη μορφή ενέσεων, ή τη χρήση μικρών αντλιών χορήγησης ινσουλίνης, ώστε να ρυθμίζουν το σάκχαρο του αίματος τους. Ένα σημαντικό βήμα, στο δρόμο προς νέες θεραπευτικές μεθόδους του διαβήτη και ειδικότερα του διαβήτη τύπου 1, δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Nature. Πρόκειται για ένα ακόμα βήμα προς την κατεύθυνση δημιουργίας κυττάρων, που να έχουν την ικανότητα να συνθέτουν και να παράγουν ινσουλίνη, ώστε η μεταμόσχευση τους στους πάσχοντες να καλύψει την έλλειψη των β-κυττάρων του παγκρέατος. Βέβαια και στο παρελθόν έγιναν ανάλογες προσπάθειες. Η δημιουργία κυττάρων ικανών να παράγουν ινσουλίνη χαρακτηρίστηκε ως εντυπωσιακό τεχνικό επίτευγμα, που κυρίως θα βοηθήσει άμεσα στο να ανακαλύψουμε τι είναι εκείνο, που πυροδοτεί την καταστροφή των β-κυττάρων στα σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1.
Στο πρόσφατο επίτευγμα χρησιμοποιήθηκε μια τεχνική, η οποία θυμίζει σε σημαντικό βαθμό τη διαδικασία κλωνισμού στα πειραματόζωα. Η πρόσφατη μελέτη είναι η τρίτη στον κόσμο, που χρησιμοποιεί την τεχνική του κλωνισμού για να δημιουργήσει ανθρώπινα πολυδύναμα κύτταρα και η πρώτη, που χρησιμοποιεί μια νέα τεχνική για να δημιουργήσει κύτταρα, που παράγουν ινσουλίνη. Βασικά, οι επιστήμονες αφαίρεσαν τον πυρήνα (περιέχει το DNA) από ένα ανθρώπινο ωάριο και τον αντικατέστησαν με τον πυρήνα από ένα κύτταρο του δέρματος μιας γυναίκας, που είχε σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 από την ηλικία των 10 ετών. Ακολούθως άφησαν το ωάριο να διαιρεθεί και να αυξήσει τον αριθμό των κυττάρων του για μερικές ημέρες. Τα κύτταρα αυτά είναι πολυδύναμα γιατί έχουν την ικανότητα να αναπαράγονται και να εξελίσσονται σε οποιοδήποτε κύτταρο του ανθρωπίνου σώματος, μετά από κατάλληλους χειρισμούς.
Μέχρι τώρα, η δημιουργία πολυδύναμων κυττάρων στηριζόταν σε διαφορετικές μεθόδους, που δεν χρησιμοποιούσαν ανθρώπινα ωάρια, τα οποία αφενός είναι δύσκολο να βρεθούν για ερευνητικούς λόγους και αφετέρου δημιουργούν ηθικής φύσεως αναστολές. Σύμφωνα με δήλωση ενός εκ των ερευνητών στον τύπο, η χρησιμοποιηθείσα μέθοδος έχει σημαντικά βελτιωθεί και μπορεί να θεωρείται ως αξιόπιστη μέθοδος δημιουργίας πολυδυνάμων κυττάρων. Στην πράξη, πρόκειται για μια προσπάθεια «αναπρογραμματισμού» των κυττάρων του ασθενούς με το δικό του DNA, το οποίο είναι ανοσολογικά αποδεκτό από τον οργανισμό του. Τα πολυδύναμα κύτταρα, που δημιουργήθηκαν με τον τρόπο που προαναφέρθηκε, μεταμοσχεύτηκαν σε ποντίκια με ασθενικό σύστημα άμυνας, που επιτρέπει την επιβίωση τους, παρότι ξένα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, τα πολυδύναμα κύτταρα που μεταμοσχεύτηκαν στα ποντίκια, εξελίχθηκαν τόσο σε νευρικά κύτταρα, όσο και β-κύτταρα, που παρήγαγαν ινσουλίνη.
Η μελέτη αυτή είναι ελπιδοφόρος, αλλά παραμένει ασαφές, εάν παρόμοια πολυδύναμα κύτταρα μπορούν να μεταμοσχευτούν σε άνθρωπο. Ως κύριο πρόβλημα αυτής της ερευνητικής προσπάθειας είναι το ότι, εκτός από τα β-κύτταρα, δημιουργήθηκαν και άλλα (νευρικά) κύτταρα. Σίγουρα, θα χρειαστεί χρόνος και πρόσθετη γνώση, ώστε η όλη διαδικασία να οδηγεί στη δημιουργία μόνο β-κυττάρων. Οι ερευνητές ελπίζουν ότι, αυτά τα κύτταρα θα χρησιμεύσουν κάποια μέρα για τη δημιουργία ιστών, που θα μπορούν να μεταμοσχευθούν σε ανθρώπους, χωρίς να απορρίπτονται από τον οργανισμό, γιατί θα έχουν το ίδιο DNA
Τεύχος 37 σελίδα 34 Πατήστε εδώ
