Η συνήθης επιπλοκή του διαβήτη στα μάτια
Ορισμός
Όταν ο διαβήτης προσβάλλει τα μικρά αιμοφόρα αγγεία του αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού, τότε λέμε ότι, κάποιος πάσχει από διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια.
Επιδημιολογικά στοιχεία
Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι μια συχνή επιπλοκή του διαβήτη. Εκτιμάται ότι, ένας στους τέσσερις ασθενείς με διαβήτη, σε διάστημα 5 ετών απο τη στιγμή της διάγνωσης, θα παρουσιάσει τις πρώτες διαβητικές αλλοιώσεις στα μάτια. Για τα περισσότερα άτομα αυτές οι αλλοιώσεις είναι ασήμαντες χωρίς να δημιουργούν κάποιο πρόβλημα στην όραση. Κάθε χρόνο όμως, περίπου δύο άτομα στα 100, που πάσχουν από διαβήτη, παρουσιάζουν παθήσεις στα ματιά τους, που απειλούν την όρασή τους. Γενικότερα, εάν ανήκετε σε μια από τις πιο κάτω κατηγορίες ατόμων:
• έχετε διαβήτη για μεγάλο χρονικό διάστημα
• το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα σας είναι υψηλό
• έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση
• είστε έγκυος
• παίρνετε ινσουλίνη τότε βρίσκεσθε σε αυξημένο κίνδυνο για να αναπτύξετε αμφιβληστροειδοπάθεια.
Συμπτώματα
τα πρώιμα στάδια, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια δε δημιουργεί αξιοπρόσεκτα συμπτώματα στην όραση και είναι πολύ πιθανό να μην αντιληφθούμε τις αλλοιώσεις, που θα προκληθούν στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού, παρά μόνο όταν αυτές θα έχουν φθάσει σε μεταγενέστερα στάδια. Στα πιθανά συμπτώματα της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας περιλαμβάνονται:
• σχήματα, που «επιπλέουν» στο οπτικό πεδίο – εξιδρώματα
• θολή όραση
• ξαφνική απώλεια όρασης Εάν η αμφιβληστροειδοπάθεια δε διαγνωστεί έγκαιρα και δεν θεραπευτεί, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή απώλεια της όρασης – ακόμα και σε τύφλωση. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό, οποιοσδήποτε με διαβήτη άνω των 12 ετών να επισκέπτεται τον οφθαλμίατρό του τουλάχιστον μία φορά το χρόνο και να ελέγχει τα μάτια του για πιθανές αλλοιώσεις των αγγείων του αμφιβληστροειδή.
Σημασία της οφθαλμολογικής εξέτασης
Η οφθαλμολογική εξέταση έχει σκοπό να διερευνήσει την ύπαρξη διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας. Στη διάρκεια της εξέτασης, ο οφθαλμίατρος θα μετρήσει την οπτική σας οξύτητα (μακρινή όραση), θα διερευνήσει την ύπαρξη μεταμορφωψίας με Amsler Grid (τεστ με τετραγωνάκια), θα σας εξετάσει στη σχισμοειδή λυχνία και, αφού ρίξει σταγόνες στο μάτι σας, που θα διαστείλουν την κόρη του, θα εξετάσει το βυθό του ματιού σας.
Η οφθαλμοσκόπηση συνοδεύεται με φωτογράφηση του βυθού, προκειμένου να καταγραφεί η κλινική σας εικόνα, ενώ, εάν υπάρξουν λόγοι για περαιτέρω διερεύνηση, θα σας προταθούν ειδικές εξετάσεις, όπως η οπτική τομογραφία (OCT) και η φλουοραγγειογραφία
Τα στάδια της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας
Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια παρουσιάζει μια εξελικτική πορεία, την οποία διακρίνουμε σε τέσσερα στάδια, ανάλογα με το είδος των αλλοιώσεων. Στάδιο Ι: (αμφιβληστροειδοπάθεια υποστρώματος) μικροανευρύσματα εμφανίζονται στα αιμοφόρα αγγεία του οφθαλμού. Στάδιο ΙΙ: (προ-παραγωγική αμφιβληστροειδοπάθεια) παρουσιάζονται περισσότερο σοβαρές και εκτεταμμένες μεταβολές στον αμφιβληστροειδή, συμπεριλαμβανομένης της αιμορραγίας. Στάδιο ΙΙΙ: (παραγωγική αμφιβληστροειδοπάθεια) εμφάνιση νέων παθολογικών αγγείων (νεοαγγεία), τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια όρασης. Στάδιο ΙV: αιμορραγία στο υαλώδες, ουλοποίηση, αποκόλληση και απώλεια της όρασης.
Θεραπεία
Η θεραπεία της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας εξαρτάται από το στάδιο, που βρίσκεται. Έτσι, εάν η αμφιβληστροειδοπάθεια έχει διαγνωστεί στα πρώιμα στάδια, μπορεί να αντιμετωπισθεί με καλύτερη ρύθμιση του διαβήτη. Στην περίπτωση όμως που αυτή βρίσκεται σε πιο προχωρημένα στάδια, προτείνεται θεραπεία, είτε με laser, είτε με ενδοϋαλοειδικές ενέσεις. Το laser βοηθά στην εξαφάνιση των παθολογικών αγγείων, έτσι ώστε να αποφευχθούν πιθανές αιμορραγίες και απώλεια της όρασης. Τα τελευταία χρόνια η χορήγηση των ενδοϋαλοειδικών ενέσεων έχει οδηγήσει στην ικανοποιητική αντιμετώπιση του διαβητικού οιδήματος της ωχράς κηλίδας με πολύ καλά αποτελέσματα.
Τέλος, σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται χειρουργική αντιμετώπιση της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας με υαλοειδεκτομή.
Πρόληψη
Πολύ σημαντικό ρόλο στην πρόληψη για την εμφάνιση της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας παίζει η ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα, σε επίπεδα όσο το δυνατόν πιο κοντά στα φυσιολογικά. Επιπλέον, πρέπει να φροντίζετε ώστε:
• να μην ξεχνάτε τον ετήσιο οφθαλμολογικό έλεγχο
• εάν αντιληφθείτε οποιαδήποτε αλλαγή στην όρασή σας, να ενημερώσετε αμέσως τον γιατρό σας
• να παίρνετε σωστά τα φάρμακά σας
• να χάσετε βάρος (εάν χρειάζεται) και να ακολουθείτε μια ισορροπημένη υγιεινή διατροφή
• να γυμνάζεσθε τακτικά
• να κόψετε το κάπνισμα
• να ελέγχετε την αρτηριακή πίεση και το επίπεδο χοληστερόλης στο αίμα σας.
Θυμηθείτε, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι μια συχνή επιπλοκή του διαβήτη, που μπορεί να αντιμετωπισθεί με έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.
Τεύχος 37 σελίδα 36 Πατήστε εδώ