Επίκουρου Καθηγητή Β΄ Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστηµίου Αθηνών, Πανεπιστηµιακό Γενικό Νοσοκοµείο «Αττικόν»
“Η βασική αρχή, που πρέπει να διέπει κατά την άποψή µου τις οδηγίες ορθής αντιµετώπισης ενός χρόνιου συνδρόµου, θα πρέπει να στηρίζεται στη ρήση του Ιπποκράτη «του προλαµβάνειν από το θεραπεύειν».”
Έχετε αφιερώσει όλη σας τη ζωή στην άσκηση του ιατρικού επαγγέλµατος. Έχετε διαγράψει µια σπουδαία πορεία στο χώρο, αποκοµίζοντας σηµαντικότατη εµπειρία, µέσω της συνεργασίας σας µε σπουδαία ιατρικά κέντρα του εξωτερικού και της Ελλάδας. Τι ήταν αυτό που σας έκανε να αγαπήσετε το διαβήτη και την έρευνα γύρω από αυτόν;
Η επιλογή για σπουδές στην ιατρική δεν προσδιορίζει απλά ένα εκπαιδευτικό τοµέα, αλλά αποτελεί για όλους τους υποψήφιους µαθητές του Ιπποκράτη µια απόφαση ζωής. Η πολυετής και η δια βίου εκπαίδευση του γιατρού, καθώς και η προτεραιότητα της προσφοράς στον άνθρωπο και όχι στην υλική ανταµοιβή, προσδιορίζουν την ιδιαιτερότητα αυτής της επιλογής. ∆εν εννοώ βέβαια ότι ο ιατρός πρέπει να χαρακτηρίζεται ως ο καλός «Σαµαρείτης», αλλά απλά δεν έχει την πολυτέλεια της διαµόρφωσης εργασιακών σχέσεων µε µια ανταποδοτικού τύπου επένδυση σε χρόνο και κόστος σπουδών. Η εσωτερική ανάγκη για όσο το δυνατόν πιο πλούσια και άρτια εκπαίδευση σε ωθεί να την αναζητάς σε ευρύτερα αποδεκτά εκπαιδευτικά κέντρα στην αλλοδαπή και να προσπαθείς στην συνέχεια να εφαρµόζεις στην καθηµερινή ιατρική πράξη νεότερες και πρωτοποριακές µεθόδους που υιοθετείς από την εκπαίδευση και τη συνεργασία σου µε αναγνωρισµένα διεθνώς κέντρα. Οµολογώ, όπως συµβαίνει σχεδόν µε την πλειοψηφία των φοιτητών ιατρικής άρρενος γένους, η αρχική µου σκέψη ήταν να ειδικευθώ στον χειρουργικό τοµέα. Η γνωριµία µου όµως και η συνεργασία µου µε τον αείµνηστο Καθηγητή µου Σωτήριο Ράπτη κατατρόπωσε τους αρχικούς µου σχεδιασµούς. Εκπαιδευόµενος δίπλα του ένοιωσα το µεγαλείο της «µητέρας» όλων των ειδικοτήτων, της παθολογίας, ενώ παράλληλα παρασύρθηκα από τη µαγεία της διερεύνησης των µυστικών της ζωής που στις βιολογικές επιστήµες κρύπτονται πίσω από τον όρο µεταβολισµός. Η βάση της ζωής είναι η παραγωγή και χρησιµοποίηση της ενέργειας σε κυτταρικό επίπεδο και οι αδυναµίες και διαταραχές στο ισοζύγιο αυτό αποτελούν την βάση όλων σχεδόν των νοσηµάτων, αλλά παράλληλα προσδιορίζουν και τις αιτίες της φυσιολογικής γήρανσης. Ο διαβήτης αποτελεί ένα κυρίαρχο σύνδροµο δυσµεταβολισµού και ο τύπου 2 µάλιστα εκλαµβάνεται ως ένα ανεπιθύµητο πρότυπο πρόωρης γήρανσης του οργανισµού. Υπάρχει λοιπόν πιο ελκυστικό πεδίο έρευνας και µάθησης από τον διαβήτη και ιδιαιτέρα όταν απασχολεί, µε τα προβλήµατα που τον συνοδεύουν, το 10% περίπου της παγκόσµιας κοινότητας µε τάσης επιδηµιολογικής έκρηξης;
Έπαιξαν κάποιο ρόλο οι καταβολές της οικογενείας σας στην πορεία που ακολουθήσατε. Τι επηρέασε τις µετέπειτα αποφάσεις που λάβατε στη ζωή σας;
Και οι δύο γονείς µου ήταν δάσκαλοι που πρωτοδιορίστηκαν και προσέφεραν το «ιερό» τους λειτούργηµα σε χωριά του Νοµού Σερρών. Την εποχή εκείνη τα παιδιά των δοκιµαζόµενων αγροτικών πληθυσµών µπορούσαν να αναζητήσουν µια διέξοδο σε ένα καλύτερο αύριο µόνο µέσα από την εκπαίδευση, και για το λόγο αυτό το έργο που προσέφερε η πρωτοβάθµια εκπαίδευση µε τις νεαρές και νεαρούς εκπροσώπους της υπό δυσµενείς συνθήκες σε χωριά χωρίς τρεχούµενο νερό και ηλεκτρική παροχή ήταν πρώτιστα Εθνικό. Έτσι και εγώ, γεννήθηκα και πέρασα τα παιδικά µου χρόνια στο χωριό Τράγιλο του Νοµού Σερρών, και επειδή οι οικογένειες των δασκάλων έπρεπε να αποτελούν και ένα είδους πρότυπο δεν είχα άλλη επιλογή από µια αυστηρή γονική επιτήρηση και ένα µονόδροµο ευγενούς άµιλλας στην εκπαίδευση. Ο πατέρας µου δεν ήταν και πολύ ικανοποιηµένος όταν του ανακοίνωσα ότι θα προετοιµαστώ για τις εισαγωγικές εξετάσεις στην ιατρική γιατί επιθυµούσε να σπουδάσω µηχανικός, που ήταν το ανεκπλήρωτο όνειρό του που δεν πραγµατοποιήθηκε ποτέ γιατί ήταν ορφανός και δεν υπήρχαν οι απαραίτητοι οικονοµικοί πόροι. Οµοίως δεν υιοθέτησε γρήγορα την απόφασή µου να καθυστερήσω την εκπλήρωση της στρατιωτικής µου θητείας για να εκπονήσω την διδακτορική µου διατριβή, εφόσον µπόρεσα να κερδίσω την υποτροφία από το Ωνάσειο Ίδρυµα που µου εξασφάλισε τη δυνατότητα ολοκλήρωσής της. Εντούτοις, ήταν πάντα διπλά µου αυστηροί και επικριτικοί βέβαια γιατί επιθυµούσαν να µε προστατεύσουν από πιθανές λάθος παρορµητικές αποφάσεις της νεότητας.
Ποιες είναι οι «δέκα εντολές» που πρέπει να ακολουθεί ένα διαβητικό άτοµο προκειµένου να επιτύχει σωστή ρύθµιση;
Η βασική αρχή, που πρέπει να διέπει κατά την άποψή µου τις οδηγίες ορθής αντιµετώπισης ενός χρόνιου συνδρόµου, θα πρέπει να στηρίζεται στη ρήση του Ιπποκράτη «του προλαµβάνειν από το θεραπεύειν». Πρακτικά όµως µπορούν να συνοψισθούν στα παρακάτω:
» Υιοθέτηση των ορθών υγιεινοδιαιτητικών συνθηκών εφόσον η ορθή διατροφή αποτελεί τον θεµελιώδη παράγοντα στην αντιµετώπιση του διαβήτη αλλά και των καρδιαγγειακών επιπλοκών
» Συµµετοχή σε προγράµµατα άσκησης και αυξηµένη φυσική δραστηριότητα. ∆υστυχώς, ο σύγχρονος τρόπος ζωής, εργασιακός και µη, µετέβαλε την καθηµερινότητά µας και οδήγησε τον µεταβολισµό µας σε δύσβατους ατραπούς. Η αύξηση της φυσικής µας δραστηριότητας αποτελεί την δεύτερη πέρα από την διατροφή θεµελιώδη υποχρέωση µας στην αντιµετώπιση του διαβήτη
» Απώλεια υπερβάλλοντος σωµατικού βάρους
» Τακτική αυτοµέτρηση των επιπέδων σακχάρου αίµατος και των απαιτούµενων αιµατολογικών ή βιοχηµικών εξετάσεων, και τακτική ιατρική παρακολούθηση σε εξειδικευµένο διαβητολογικό ιατρείο
» Περιοδικός έλεγχος για την πιθανή εµφάνιση και εξέλιξη των χρόνιων επιπλοκών του σακχαρώδη διαβήτη
» Λήψη της ειδικής αντιδιαβητικής αγωγής σύµφωνα µε τις οδηγίες του θεράποντα ιατρού
» Εκπαίδευση στην σωστή λήψη της αντιδιαβητικής αγωγής αλλά και για την αποφυγή των οξέων επιπλοκών, όπως η υπογλυκαιµία αλλά και το υπεργλυκαιµικό κώµα » Αναζήτηση ενηµέρωσης στα νεότερα για την αντιµετώπιση του διαβήτη
» Αποφασιστικότητα και αισιοδοξία στη διαχείριση του διαβητικού συνδρόµου γιατί η ορθολογική αντιµετώπιση του καθιστά άτρωτα τα διαβητικά άτοµα σε σύγκριση µε τον γενικό πληθυσµό που δεν λαµβάνουν προληπτικά µέτρα για την υγεία τους
» Συµµετοχή σε συνδέσµους διαβητικών ατόµων για να δυναµώνει η φωνή τους όταν πρόκειται να αναζητήσουν την στήριξη από την Πολιτεία, αλλά και για να πάρουν οι ίδιοι τις αποφάσεις που θα αφορούν τη ζωή του
Πως πιστεύετε ότι διαγράφεται το µέλλον του διαβήτη σε παγκόσµιο επίπεδο, όσον αφορά τις νέες τεχνολογίες;
Οι εξελίξεις στην αντιµετώπιση του διαβήτη µε τις νέες τεχνολογίες φωτίζουν περισσότερο το αύριο της ζωής του διαβητικού. Οι καταγραφείς της γλυκόζης σε συνεχή βάση, το βιονικό πάγκρεας, οι αυριανοί αναίµακτοι µετρητές γλυκόζης, όπως οι φακοί επαφής για παράδειγµα, οι νεότερες απεικονιστικές συσκευές διερεύνησης παθολογικών εστιών, τα βιολογικά επιθέµατα, τα ψηφιακά προγράµµατα σχεδιασµού ειδικών υποδηµάτων µε πελµατογραφήµατα και τα υλικά µε βάση την νανοτεχνολογία αποτελούν παραδείγµατα που προσφέρουν ένα ασφαλέστερο παρόν και ένα ρόδινο µέλλον.
Μια συχνή ερώτηση των ατόµων µε διαβήτη που επισκέπτονται το γιατρό τους είναι, αν υπάρχουν «µαγικά» χάπια για την αντιµετώπιση του διαβήτη. Τι απαντάτε στα άτοµα αυτά;
Η πρόοδος στην έρευνα θα µας δώσει σύντοµα για χρήση την «έξυπνη»” ινσουλίνη που θα µας οδηγήσει σε ινσουλινοθεραπεία δίχως υπογλυκαιµίες ή ακόµα και ινσουλίνη σε χάπια. Εδώ και µερικά χρόνια την αγορά των αντιδιαβητικών δισκίων έχουν κατακτήσει οι εκπρόσωποι τους που προστατεύουν από υπογλυκαιµία και µειώνουν το σωµατικό βάρος. Το αποκορύφωµα όµως αποτελούν οι θεραπείες που, εκτός από τη ρύθµιση του σακχάρου, προστατεύουν από την εµφάνιση προβληµάτων από το καρδιαγγειακό. Όλα αυτά ίσως δεν έχουν καµία αξία αν δεν πάρουµε εµείς πρώτιστα την πρωτοβουλία να χειραγωγήσουµε τις κακές διατροφικές µας συνήθειες και να σηκωθούµε από την άνεση του καναπέ ή από την αναπαυτική πολυθρόνα του γραφείου µας.
Από το χώρο της Ιατρικής επιστήµης αποφασίσατε, όπως όλα δείχνουν τα τελευταία χρόνια, να µεταπηδήσετε σε έναν άλλο «κλάδο», αυτόν της Πολιτικής. Τι σας έκανε να πάρετε την απόφαση αυτή;
∆ύσκολη είναι η απάντηση σε µια τόσο σηµαντική ερώτηση. Πολλές φορές η αντίδραση των ασθενών µου και των φίλων µου είναι απογοητευτική γιατί µου τονίζουν ότι στη συνείδησή τους είµαι ένας γιατρός και πρέπει κυρίαρχό ΠΡΟΣΩΠΟ ΜΕ ΠΡΟΣΩΠΟ 12 ΣΑΚΧΑΡΩ∆ΗΣ ∆ΙΑΒΗΤΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ µου µέληµα να είναι η φροντίδα των ασθενών µου και όχι οι πολιτικές πρωτοβουλίες και αντιπαραθέσεις. Πιστεύω όµως ότι και µέσα από την πολιτική µπορείς να βοηθήσεις τον ασθενή, αφού µπορείς να συµβάλλεις στην λήψη µέτρων και στην υιοθέτηση νοµικών κανόνων που θα προωθήσουν την προσφορά υγείας είτε άµεσα στον πάσχοντα µε καλύτερες συνθήκες νοσηλείας, θεραπευτικών παροχών και προληπτικών µέτρων, ή έµµεσα µε τη καλύτερη στήριξη των επιστηµόνων υγείας στο δύσκολο έργο που επιτελούν µε αυταπάρνηση και πάντα αναµένουν, πολλές φορές µαταίως, την αναγνώριση από την πολιτεία. Τα τελευταία επίσης χρόνια, µε την οικονοµική και πολιτισµική κρίση που βιώνουµε, έχουµε καταφέρει να οδηγήσουµε τις νεότερες γενιές της πατρίδας µας στην αµφισβήτηση και την άρνηση. Στα πρόσωπα των φοιτητών µου, όταν συζητάµε για λύσεις και προτάσεις, διακρίνω το επικριτικό τους βλέµµα που αυτόµατα µε οδηγεί ίσως και σε ενοχική διάθεση. Και αυτό γιατί ίσως να έφταιξε η παθητική µου στάση σε όλα τα τεκταινόµενα τις προηγούµενες δεκαετίες «αφού δεν µε αφορούσαν» µια που πρώτιστα το ενδιαφέρον µου ήταν η ακαδηµαϊκή µου πορεία µε τα αµιγώς ερευνητικά και εκπαιδευτικά µου καθήκοντα. Πριν λίγα χρόνια, µε την έναρξη της οικονοµικής κρίσης µου δόθηκε η ευκαιρία να εκπροσωπήσω τους συναδέλφους µου στο νοσοκοµείο εκλέγοντας µε ως αντιπρόσωπό τους στο ∆Σ. Αυτή η ξαφνική έκθεση στα κοινά λειτούργησε σαν ένα σπινθήρας γιατί γρήγορα ακολούθησε και η εκλογή µου στο σύλλογο µελών ∆ΕΠ της Ιατρικής Σχολής αλλά και στον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο. Από τότε αδιαλείπτως υπηρετώ τους συναδέλφους µου στο Αττικό Νοσοκοµείο µέχρι σήµερα, έχω λάβει την τιµητική θέση του Αντιπροέδρου στο Σύλλογο µελών ∆ΕΠ, αλλά και του Μέλους της ∆ιοικούσας Επιτροπής στο Ανώτατο Συνδικαλιστικό όργανο των Πανεπιστηµιακών ∆ασκάλων της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Συλλόγων µελών ∆ΕΠ όλων των Πανεπιστηµίων και Πολυτεχνείων της Χώρας. Παράλληλα, έχω εκλεγεί Μέλος του Ανώτατου Πειθαρχικού Συµβουλίου του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, και έχω ορισθεί ως Εκλέκτορας του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών Γενικός Γραµµατέας του Ινστιτούτου Ερευνών του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου. Με τη συσσωρευµένη εµπειρία από τις θέσεις αυτές τα τελευταία χρόνια αποδέχτηκα µε χαρά την πρόσκληση που µου απηύθυνε το κόµµα της Ν∆ και ο Πρόεδρός µας Κυριάκος Μητσοτάκης να συµµετέχω στην εκλογική διαδικασία ανάδειξης της νέας Πολιτικής Επιτροπής του Κόµµατος όπου είχα την τιµή να εκλεγώ. Επόµενο λοιπόν είναι, αν µου δοθεί η τιµητική ευκαιρία από τον Πρόεδρο του Κόµµατος, να συµµετέχω και στις επόµενες Βουλευτικές εκλογές. Τέλος, µια άλλη παράµετρος που πρακτικά µε ωθεί να εκφραστώ πολιτικά είναι και το φαινόµενο της ιατρικής µετανάστευσης που αποτελεί µια σηµαντική παράµετρο της φυγής των νέων επιστηµόνων µας στο εξωτερικό. Ενώ η χώρα µας έχει επενδύσει εκατοµµύρια ευρώ στην προετοιµασία των υποψηφίων για τις ιατρικές σχολές της, µια που η είσοδος σε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυµα αποτελεί όνειρο για κάθε σχεδόν οικογένεια, αλλά και χιλιάδες επιπλέον ακόµη ευρώ για την Πανεπιστηµιακή τους εκπαίδευση, αδυνατεί να τους προσφέρει εργασιακές ευκαιρίες. Κατά δήλωση του Προέδρου της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστηµίου Αθηνών κατά την πρώτη ορκωµοσία της περσινής ακαδηµαϊκής χρονιάς (7/2017) ορκίστηκαν 156 γιατροί, µε υψηλότατο µέσο όρο βαθµού πτυχίου (8,2). Οι µισοί από τους ορκισθέντες αυθηµερόν ζήτησαν ειδικό αντίγραφο του πτυχίου τους για χρήση στο εξωτερικό. Τα στοιχεία επίσης µας δείχνουν ότι όλοι οι απόφοιτοί µας βρίσκουν πολύ καλές θέσεις στο εξωτερικό, πράγµα το οποίο υποδηλώνει το πολύ καλό επίπεδό µόρφωσής τους, την αξιοκρατική επιλογή τους κατά την εισαγωγή τους στα Εκπαιδευτικά Ιδρύµατα, αλλά και του πολύ καλού εκπαιδευτικού συστήµατος. Το ερώτηµα όµως που βασανίζει όλες τις οικογένειες των µεταναστευσάντων, αλλά και τις γενιές που ολοκληρώνουν σύντοµα τις σπουδές τους, είναι αν είναι δυνατόν να αναστραφεί το ρεύµα φυγής µε τη δηµιουργία ουσιαστικών εργασιακών συνθηκών παραµονής, ή ακόµα και επιστροφής συναδέλφων.
Επιθυµείτε να λάβετε µια θέση στο κόµµα στον τοµέα της Υγείας, ή θα αναλάβετε κάποιον άλλο κλάδο;
Την σύγχρονη εποχή, που η πληροφορία µεταφέρεται µε την ταχύτητα του φωτός και η γνώση σωρεύεται µε γοργούς ρυθµούς, δεν είναι δυνατόν να µπορείς να είσαι ειδικός στα πάντα. Οι γνώσεις µου, οι εµπειρίες µου, η συµµετοχική µου δραστηριότητα στην εκπόνηση και οργάνωση προτάσεων πάνω στην υγεία µου δίνουν την ασφάλεια της ορθολογικής σκέψης κυρίαρχα στο αντικείµενο αυτό. Τα θέµατα της υγείας λοιπόν αποτελούν και τη δική µου πρώτη επιλογή, αν ποτέ βέβαια µου ζητηθεί να επιλέξω.
Πιστεύετε ότι µέσα από την πολιτική, και έχοντας αυτή τη σηµαντική εµπειρία στην ιατρική επιστήµη σας, θα µπορέσετε να βοηθήσετε στον εκσυγχρονισµό του συστήµατος υγείας της χώρας µας;
Ο εκσυγχρονισµός ενός συστήµατος υγείας απαιτεί την υιοθέτηση αφενός µεν των σύγχρονων τεχνολογικών δυνατοτήτων, αλλά και την εισαγωγή αρχών και κανόνων που σε άλλες αναπτυγµένες οικονοµικά χώρες εφαρµόστηκαν µε επιτυχία. Είχα την τύχη να εκπαιδευτώ και να εργαστώ για αρκετά χρόνια στο ίσως πιο φηµισµένο ιατρικό κέντρο των ΗΠΑ, στη Mayo Clinic. Εκεί είχα την δυνατότητα να διαπιστώσω πόσο εύκολη αλλά και χρηστική ήταν η εφαρµογή των σύγχρονων τεχνολογιών στην καθηµερινή ιατρική πράξη. Η λειτουργία του Ιατρικού αυτού Κέντρου µε σχεδόν 40.000 εργαζόµενους όλων των εθνικοτήτων που εξυπηρετούσε εκατοντάδες χιλιάδες ασθενείς σε ετήσια βάση ήταν πλήρως ψηφιοποιηµένη από τη δεκαετία του ’90, ενώ εµείς σήµερα στην Ελλάδα του 21ο αιώνα πριν λίγα µόλις χρόνια εφαρµόσαµε την ηλεκτρονική συνταγογράφηση και δεν έχουµε ακόµα τον ηλεκτρονικό φάκελο του ασθενούς. Η συνεχής επικοινωνία όλων των συναδέλφων σήµερα µε κέντρα στο εξωτερικό, που είτε θητεύσαµε ή συνεργαζόµαστε, µας έχει δώσει την απαραίτητη γνώση αλλά και τις αναγκαιότητες που πρέπει να εφαρµόσουµε για να προάγουµε την προσφορά της ιατρικής φροντίδας στην Ελλάδα αλλά και την ιατρική εκπαίδευση στους νεότερους συναδέλφους.
Ποια είναι η πολιτική σας θέση όσον αφορά τις παθογένειες του συστήµατος υγείας της Ελλάδας, και τι πρέπει να αλλάξει προκειµένου να βελτιωθούν;
Οι απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής οδηγούν ως µονόδροµος στην λήψη συγκεκριµένων µέτρων που συνοψίζονται στα παρακάτω:
» Υιοθέτηση συγκεκριµένων στόχων µε αυστηρούς ελέγχους και συνεχή αξιολόγηση των παρεχόµενων υπηρεσιών
» Εισαγωγή κινήτρων αλλά και αντικινήτρων που θα εξασφαλίσουν καλύτερες υπηρεσίες υγείας
» Ορθή διοικητική επαγγελµατική διαχείριση των µονάδων υγείας µε δεσµευτικούς στόχους, διαφάνεια, λογοδοσία και µακριά από κοµµατικές προσλήψεις
» Πρόσληψη ιατρονοσηλευτικού κυρίως προσωπικού για ενδυνάµωση της λειτουργικότητας των δοµών υγείας της Χώρας
» Ενοποιήσεις και διασυνδέσεις κλινικών για µικρότερα λειτουργικά κόστη και βελτίωση παρεχόµενων υπηρεσιών
» Ψηφιοποίηση της υγείας, εφαρµογή νέων τεχνολογιών διάγνωσης και θεραπείας που θα µειώσουν τις απαιτήσεις νοσηλείας και εφαρµογές τηλεϊατρικής για αποµονωµένους πληθυσµούς σε νησιά και δυσπρόσιτες περιοχές
» Σύµπραξη µε τον ιδιωτικό τοµέα για αναβαθµισµένες υπηρεσίες µε χαµηλότερο κόστος χωρίς την επιβάρυνση των ασθενών
» Συµµετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης στο σχεδιασµό της πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας και ολοκληρωµένα προγράµµατα πρόληψης
Είναι πασιφανές ότι το χαµηλό επίπεδο παροχών υγείας στην Ελλάδα πρέπει να αντιµετωπισθεί άµεσα γιατί υπάρχει ο κίνδυνος η υποβάθµιση της κοινωνικής προσφοράς στην Ελλάδα της κρίσης να οδηγήσει σε διαβρωτικές και απορριπτικές τάσεις την κοινωνία. Η καλή υγεία του πληθυσµού είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την µεταστροφή της πάσχουσας οικονοµίας του σήµερα σε ένα ανθηρό αναπτυξιακό µοντέλο. Ταυτόχρονα όµως η υγεία µπορεί να αποτελέσει και ένα σηµαντικό µοχλό ανάπτυξης της οικονοµίας µε την καθιέρωση της Ελλάδος σαν ένα αξιόπιστο προορισµό ιατρικού τουρισµού. Ο ιατρικός τουρισµός την σύγχρονη εποχή αποτελεί παγκοσµίως µια νέα συνεχώς αναπτυσσόµενη οικονοµική δραστηριότητα. Είναι η µετάβαση εκτός αλλά και εντός συνόρων ασθενών προκειµένου να αναζητήσουν ιατρική φροντίδα. Οι προορισµοί αυτοί πρέπει να φροντίζουν να παρέχουν ανταγωνιστικές υπηρεσίες για να επιλεγούν ως ιατρικός προορισµός, συνδυάζοντας ταυτόχρονα το χαµηλό κόστος και την υψηλή ποιότητα των υπηρεσιών. Με την ανάπτυξη του ιατρικού τουρισµού θα προσφερθούν νέες θέσεις εργασίας, και µάλιστα όχι µόνο επιστηµόνων υγείας, αλλά θα εισρεύσουν κεφάλαια και επενδύσεις από το εξωτερικό βοηθώντας την Εθνική Οικονοµία και θα αναβαθµισθούν παράλληλα οι υγειονοµικές παροχές στους µόνιµους κατοίκους της Χώρας µας. Τα φηµισµένα Ασκληπιεία της Επιδαύρου και της Κω αποτέλεσαν τόσο παραδείγµατα οικονοµικής ανάπτυξης των περιοχών που τα φιλοξενούσαν όσο και χώρους εκπαίδευσης, έρευνας και εν γένει προόδου της ιατρικής επιστήµης. Ασθενείς µε υψηλές οικονοµικές δυνατότητες ταξίδευαν από όλα τα µέρη του τότε γνωστού κόσµου στα φηµισµένα Ασκληπιεία της Αρχαίας Ελλάδος, αναζητώντας υψηλού επιπέδου ιατρικές υπηρεσίες και αφιερώνοντας µεγάλα χρηµατικά ποσά. Ένας ορθολογικός λοιπόν σχεδιασµός στην ανάπτυξη του ιατρικού τουρισµού, που υπάρχει σαν θεσµός από την αρχαιότητα, πρέπει να κερδίσει το στοίχηµα του αύριο, που ίσως αποτελέσει και ένα εργαλείο που θα κάνει ελκυστική την επιστροφή τους στην πατρίδα πολλών συναδέλφων που ακολούθησαν την αναγκαστική φυγή στο εξωτερικό.
Υπάρχουν πράγµατα που µπορούν να γίνουν, προκειµένου να βελτιωθούν οι παροχές για τα άτοµα µε διαβήτη;
Η προαγωγή της υγείας των ατόµων µε διαβήτη στην Ελλάδα θα επιτευχθεί µε βελτίωση τόσο των δοµών υγείας όσο και των λοιπόν παροχών. Η πρωτογενής πρόληψη για την εµφάνιση του διαβήτη κοστίζει λιγότερο από την ιατροφαρµακευτική του αντιµετώπιση. Εποµένως, πρέπει να εφαρµοσθούν προγράµµατα ενηµέρωσης του κοινού για να αναστραφεί η πορεία του προδιαβήτη στον κλινικό διαβήτη. Αντίστοιχα, όλο το κόστος εφαρµογής συγχρόνων µεθόδων ελέγχου της εξέλιξης του διαβήτη είναι ασύγκριτα µικρότερο από την αντιµετώπιση των χρόνιων επιπλοκών του. Και αυτό γιατί η τύφλωση και ο ακρωτηριασµός επιβαρύνει δυσανάλογα τόσο τη ποιότητα ζωής όσο και το σύστηµα υγείας µιας χώρας.
Η πληρέστερη εκπαίδευση των επιστηµόνων υγείας στο διαβήτη, και η ανάπτυξη εξειδικευµένων κέντρων για τον διαβήτη σε όλη τη Χώρα, θα βελτιώσουν επίσης το επίπεδο υγειονοµικής προσφοράς στον διαβητικό. Τέλος, η συµµετοχή εκπροσώπων των διαβητικών σε όλα τα συµβούλια και τις επιτροπές που θα εισηγούνται µέτρα στην Πολιτεία θα διασφαλίζει την χρηστικότητα και βιωσιµότητα τους.
Τεύχος 53 σελίδα 9 Πατήστε εδώ
Τεύχος 53 σελίδα 9 Πατήστε εδώ
