Το καλοκαίρι χαρακτηρίζεται από ποικιλία ιδιαίτερα γευστικών φρούτων και δεν είναι τυχαία η αυξηµένη κατανάλωσή τους κατά τους θερινούς µήνες. Τα καλοκαιρινά φρούτα αποτελούν πολύ καλές πηγές υδατανθράκων, διαιτητικών ινών, φυτοχηµικών ουσιών, βιταµινών και ανόργανων στοιχείων, ενώ η υψηλή περιεκτικότητά τους σε νερό συµβάλλει στην κάλυψη των αυξηµένων αναγκών του οργανισµού σε υγρά που παρατηρούνται το καλοκαίρι λόγω των υψηλών θερµοκρασιών. Οι διαβητικοί ασθενείς, όπως και ο γενικός πληθυσµός, συνιστάται να καταναλώνουν µία ποικιλία από φρούτα σε καθηµερινή βάση (περίπου 3 µερίδες). Τα φρούτα αποτελούν πολύ καλές πηγές διαιτητικών ινών οι οποίες καθυστερούν την αύξηση της γλυκόζης στο αίµα συµβάλλοντας στην καλύτερη γλυκαιµική ρύθµιση. Παράλληλα όµως αποτελούν και πολύ καλές πηγές υδατανθράκων, µε συνέπεια οι ασθενείς µε σακχαρώδη διαβήτη, ανάλογα µε το θεραπευτικό σχήµα που ακολουθούν, θα πρέπει να υπολογίζουν την ποσότητα των υδατανθράκων που λαµβάνουν από τα φρούτα και να την κατανέµουν σωστά κατά την διάρκεια της ηµέρας. 
Συγκεκριµένα, όταν λέµε ένα φρούτο εννοούµε ένα ισοδύναµο φρούτων το οποίο περιέχει 15 γραµµάρια υδατανθράκων, αποδίδει 60 θερµίδες και αντιστοιχεί στις ποσότητες του διπλανού πίνακα.
Επιπρόσθετα, τα καλοκαιρινά φρούτα δεν περιέχουν απλώς υδατάνθρακες και νερό, αλλά αποτελούν τροφές µε µεγάλη διατροφική αξία όπως ενδεικτικά φαίνεται παρακάτω.
ΒΕΡΙΚΟΚΑ
Τα 100 γρ. περιέχουν 11 γρ. υδατάνθρακες, 87 γρ. νερό, 2 γρ. φυτικές ίνες και αποδίδουν 48 kcal. Είναι καλή πηγή βιταµίνης Α και C και καλίου.
ΚΑΡΠΟΥΖΙ
Τα 100 γρ. περιέχουν 7,5 γρ. υδατάνθρακες, 92 γρ. νερό, 0,4 γρ. φυτικές ίνες και αποδίδουν 30 kcal. Είναι καλή πηγή βιταµίνης Α,C και Β6, καλίου και λυκοπένιου. Το λυκοπένιο είναι ένα αντιοξειδωτικό στο οποίο οφείλει το καρπούζι το κόκκινο χρώµα του. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του λυκοπένιου που περιέχεται στο καρπούζι είναι πως είναι άµεσα βιοδιαθέσιµο.
ΚΕΡΑΣΙΑ
Τα 100 γρ. περιέχουν 16 γρ. υδατάνθρακες, 82 γρ. νερό, 2,1 γρ. φυτικές ίνες και αποδίδουν 63 kcal. Είναι πλούσια σε βιταµίνη Α και C, φυλλικό οξύ και σίδηρο.
Παράλληλα αποτελούν µία πολύ καλή πηγή φυτικών ινών.
ΝΕΚΤΑΡΙΝΙ
Τα 100 γρ. περιέχουν 10,5 γρ. υδατάνθρακες, 87 γρ. νερό, 1,7 γρ. φυτικές ίνες και αποδίδουν 44 kcal. Είναι καλή πηγή βιταµίνης A και C.
ΠΕΠΟΝΙ
Τα 100 γρ. περιέχουν 8 γρ. υδατάνθρακες, 90 γρ. νερό, 0,9 γρ. φυτικές ίνες και αποδίδουν 34 kcal. Είναι πλούσιο σε βιταµίνες A και C και κάλιο.
ΡΟ∆ΑΚΙΝΟ
Τα 100 γρ. περιέχουν 9,5 γρ.υδατάνθρακες, 88 γρ. νερό, 1,5 γρ. φυτικές ίνες και αποδίδουν 39 kcal. Είναι καλή πηγή βιταµινών Α και C, ενώ περιέχουν και ασβέστιο.
ΣΤΑΦΥΛΙΑ
Τα 100 γρ. περιέχουν 18 γρ. υδατάνθρακες, 80 γρ. νερό, 1,5 γρ. φυτικές ίνες και αποδίδουν 69 kcal. Τα σταφύλια περιέχουν µικρές ποσότητες καλίου και βιταµίνης C.
Εντούτοις περιέχουν ένα φυτοχηµικό, την ρεσβερατρόλη, η οποία βρίσκεται στην φλούδα των σταφυλιών όλων των χρωµάτων, και που είναι γνωστή για την αντιοξειδωτική και την αντιφλεγµονώδη δράση της. ΣΥΚΑ Τα 100 γρ. περιέχουν 19 γρ. υδατάνθρακες, 79 γρ. νερό, 2,9 γρ. φυτικές ίνες και αποδίδουν 74 kcal. Αποτελούν εξαιρετική πηγή φυτικών ινών και πολύ καλή φυτική πηγή ασβεστίου.
ΦΡΑΟΥΛΕΣ
Τα 100 γρ. περιέχουν 7,6 γρ. υδατάνθρακες, 90 γρ. νερό, 2 γρ. φυτικές ίνες και αποδίδουν 32 kcal. Εξαιρετική πηγή βιταµίνης C. Το 1 φλιτζάνι παρέχει ποσότητα βιταµίνης C πάνω από την συνιστώµενη ηµερήσια πρόσληψη.
ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟΣ ∆ΕΙΚΤΗΣ
Προκειµένου τα άτοµα µε διαβήτη να επιτύχουν βέλτιστη ρύθµιση της γλυκόζης του αίµατος δηµιουργήθηκε ο γλυκαιµικός δείκτης και το γλυκαιµικό φορτίο. Ο γλυκαιµικός δείκτης είναι ένας αριθµός (0 – 100) που δείχνει πόσο αυξάνονται τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίµα 2 – 3 ώρες µετά την κατανάλωση ενός τροφίµου σε σύγκριση µε ένα τρόφιµο αναφοράς (λευκό ψωµί ή γλυκόζη).
Στον παραπάνω πίνακα παρατηρούµε πως τα καλοκαιρινά φρούτα έχουν µέτριο ή υψηλό γλυκαιµικό δείκτη. Ο γλυκαιµικός δείκτης σχετίζεται µε το είδος των υδατανθράκων και όχι µε την ποσότητά τους, οπότε είτε καταναλωθεί µικρή είτε µεγάλη ποσότητα ενός φρούτου αυτός ο δείκτης δεν αλλάζει. Για το λόγο αυτό προτάθηκε η έννοια του γλυκαιµικού φορτίου που σχετίζεται και µε την ποσότητα των υδατανθράκων. Παρατηρούµε λοιπόν πως στα καλοκαιρινά φρούτα, παρόλο που έχουν µέτριο ή υψηλό γλυκαιµικό δείκτη, οι τιµές του γλυκαιµικού φορτίου έχουν µεγάλη διακύµανση. Συµπεραίνουµε λοιπόν πως ένα άτοµο µε διαβήτη προκειµένου να µην προκαλέσει µεγάλη αύξηση της γλυκόζης του αίµατος µετά την κατανάλωση ενός καλοκαιρινού φρούτου µε υψηλό γλυκαιµικό δείκτη (π.χ.
καρπούζι, πεπόνι, σταφύλι, σύκο), πρέπει να το καταναλώσει σε µικρότερες ποσότητες. Προσοχή χρειάζεται επίσης και στην περίπτωση που θα επιλέξει να καταναλώσει ένα φρούτο µε χαµηλότερο γλυκαιµικό δείκτη, διότι αν καταναλώσει µεγάλη ποσότητα, τότε αυξάνεται πάλι το γλυκαιµικό φορτίο και κατά επέκταση προκαλείται µεγαλύτερη γλυκαιµία. Εκτός από τα παραπάνω, ένα άτοµο µε σακχαρώδη διαβήτη θα πρέπει να λάβει υπόψιν του το επίπεδο ωρίµανσης του φρούτου και να προτιµάει να το καταναλώνει ολόκληρο αντί µε την µορφή χυµού. Η ωρίµανση των φρούτων συµβάλλει στην αύξηση του γλυκαιµικού τους δείκτη µε συνέπεια όσο πιο ώριµο είναι ένα φρούτο τόσο πιο πολύ να αυξάνει την γλυκόζη του αίµατος. Για παράδειγµα µία άγουρη µπανάνα έχει γλυκαιµικό δείκτη 30, ενώ µία γινωµένη 51.
Τα φρούτα αποτελούν, επίσης, µία πολύ καλή πηγή φυτικών ινών και συνιστάται να καταναλώνονται ολόκληρα και όχι µε την µορφή χυµού, διότι κατά την παρασκευή του χυµού χάνεται ένα µέρος των φυτικών ινών µε συνέπεια οι χυµοί να έχουν υψηλότερο γλυκαιµικό δείκτη από τα αντίστοιχα φρούτα. Επίσης, για την παρασκευή ενός ποτηριού χυµού χρειάζονται περισσότερα από ένα φρούτο, γεγονός που οδηγεί τα άτοµα µε διαβήτη σε µεγαλύτερη κατανάλωση υδατανθράκων και κατά επέκταση θερµίδων. Τα καλοκαιρινά φρούτα είναι τρόφιµα υψηλής διατροφικής αξίας µε ευεργετικές επιδράσεις για την υγεία. Οι πάσχοντες από διαβήτη, έχοντας ως γνώµονα το µέτρο στην κατανάλωσή τους, µπορούν να εντάξουν άφοβα στην καθηµερινή τους διατροφή αυτούς τους γευστικούς και δροσιστικούς πειρασµούς τους ζεστούς καλοκαιρινούς µήνες
Τεύχος 44 σελίδα 43 Πατήστε εδώ
