Τα άτομα με τύπου 1 σακχαρώδη διαβήτη, που δεν έχουν εμφανίσει καμία από τις χρόνιες επιπλοκές και έχουν επιτύχει ικανοποιητικού βαθμού ρύθμιση του διαβητικού τους συνδρόμου, δύνανται να συμμετέχουν πλήρως σε προγράμματα αυξημένης φυσικής δραστηριότητας, χωρίς να εξαιρείται και ο πρωταθλητισμός σε οιαδήποτε άθλημα1. Προτείνεται η συμμετοχή σε ένα πρόγραμμα άσκησης μετρίας έντασης τουλάχιστον 150 λεπτών / εβδομάδα. Είναι όμως απολύτως απαραίτητο να έχουν αποκτήσει την γνώση και εμπειρία ώστε να προσαρμόζουν το δοσολογικό σχήμα της ινσουλινοθεραπείας τους αλλά και την ποσότητα των προσλαμβανομένων θερμίδων ανάλογα με τις εκάστοτε απαιτήσεις. Για την επιτυχή παρέμβαση, αλλά και τη πρόληψη ανεπιθύμητων καταστάσεων, είναι απαραίτητη η λεπτομερής καταγραφή του βαθμού γλυκαιμίας μέσω της αυτομέτρησης. Η εμφάνιση υπογλυκαιμίας, που μπορεί να συμβεί κατά την διάρκεια, αμέσως μετά, ή και αρκετές ώρες μετά το πέρας του προγράμματος άσκησης, είναι αρκετά συχνή. Αυτή η επιπλοκή είναι δυνατόν να αποφευχθεί με την κατάλληλη εκπαίδευση του διαβητικού ατόμου και την τακτική αυτομέτρηση των επιπέδων σακχάρου αίματος.
Δεν είναι απαραίτητη η χωρίς ιδιαίτερο λόγο λήψη υδατανθρακούχου γεύματος πριν την έναρξη της άσκησης για προληπτικούς λόγους αλλά θεωρείται απαραίτητη η γνώση από τον διαβητικό η χρονική διάρκεια δράσης κάθε ινσουλινικού σκευάσματος που λαμβάνει και ο βαθμός γλυκαιμίας για να προσαρμόσει αντίστοιχα την ένταση, την βαρύτητα και την χρονική διάρκεια του προγράμματος άσκησης που πρόκειται να συμμετάσχει.
Παιδική και εφηβική ηλικία
Η διαχείριση των επιπτώσεων της άσκησης στον μεταβολισμό σε νεαρές ηλικίες αποτελεί μια πρόκληση τόσο για το άτομο με διαβήτη όσο και για τους γονείς αλλά και τον θεράποντα ιατρό. Η εκπαίδευση, η σωστή προετοιμασία, αλλά και η συσσώρευση εμπειρίας θα αποτελέσουν τους πυλώνες της ορθής και επιτυχημένης αντιμετώπισης των καταστάσεων που μπορεί να δυσχεράνουν την συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες2. Αεροβική άθληση και καρδιοαναπνευστική λειτουργία στην άσκηση. Παιδιά και έφηβοι με τύπου 1 διαβήτη μπορεί να παρουσιάζουν αποκλίσεις τόσο στο επίπεδο της μέγιστη έντασης άσκησης3 που μπορεί να συμμετέχουν (VO2max), αλλά και στην απόδοση όταν βρίσκονται σε κακό μεταβολικό έλεγ χο4.
Η μειωμένη φυσική δραστηριότητα και η υπολειπόμενη φυσική κατάσταση των εφήβων με τύπου 1 διαβήτη θεωρούνται ως οι αιτίες της μειωμένης απόδοσης στην άσκηση και όχι η καρδιακή λειτουργία ή τα επίπεδα του VO2max5. Εντούτοις τα παιδιά με τύπου 1 διαβήτη έχουν υψηλότερα επίπεδα συστολικής πίεσης, έχει αναφερθεί πάχυνση της βασικής μεμβράνης των τριχοειδικών αγγείων καθώς και διαταραχές της ροής του αίματος στον σκελετικό μυ6,7,8. Επομένως είναι πιθανό οι μεταβολικές ιδιαιτερότητες στον τύπου 1 σακχαρώδη διαβήτη να παίζουν ρόλο στην απόδοση στην άσκηση. Παρόλα αυτά η εμπειρία έχει δείξει ότι τα παιδιά με καλό μεταβολικό έλεγχο και με την απαραίτητη εκπαίδευση μπορούν να ανταγωνισθούν ισότιμα τους μη διαβητικούς συνομηλίκους τους αθλητές και να επιτύχουν παγκόσμιες πρωτιές στα αθλήματα που αγαπούν9.
Υπογλυκαιμία κατά τη διάρκεια και μετά την άσκηση
Η πλειονότητα των παιδιών και των εφήβων με τύπου 1 διαβήτη που ασκείται για αρκετό διάστημα και για 1 – 3 ώρες μετά την χορήγηση ινσουλίνης παρουσιάζουν χαμηλά επίπεδα γλυκόζης που μπορεί να οδηγήσουν σε υπογλυκαιμία.
Παράλληλα έχουν περιγραφεί βαριά υπογλυκαιμικά επεισόδια πολύ αργότερα από το πέρας της άσκησης, έως και 36 ώρες μετά, ιδιαίτερα σε παιδιά με σημαντική ενασχόληση στον αθλητισμό10. Η συχνότερη εμφάνιση όμως αυτών των επεισοδίων καταγράφεται συνήθως 6 – 10 ώρες μετά το πέρας της άσκησης και οι γονείς των παιδιών που αθλούνται αργά το βράδυ θα πρέπει να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τον κίνδυνο νυκτερινής υπογλυκαιμίας
Υπεργλυκαιμία κατά τη διάρκεια και μετά την άσκηση
Παρόλο που έχει προηγηθεί χορήγηση ινσουλίνης πριν την έναρξη έχει παρατηρηθεί υπεργλυκαιμία κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά το πέρας της μακράς διαρκείας άσκησης με μέτρια ή βαριά καταπόνηση11. Το φαινόμενο αυτό φαίνεται να οφείλεται στην αυξημένη αδρενεργική δραστηριότητα κατά την άσκηση
Τεύχος 43 σελίδα 55 Πατήστε εδώ
